Jezioro Tyberiadzkie

Jedno jezioro — cztery nazwy.

Jezioro Tyberiadzkie, wraz ze stanowiącymi część Ziemi Świętej pobrzeżem, miało duże znaczenie, zarówno dla chrześcijaństwa, jak i judaizmu.

Zbiornik wodny na pograniczu izraelsko-syryjskim, znany jest powszechnie jako biblijne jezioro Genezaret.

W północnej części Izraela, na zachód od (formalnie należących do Syrii lecz zajętych przez państwo żydowskie) Wzgórz Golan znajduje się Jezioro Tyberiadzkie. Przez akwen, którego rozciągłość w kierunku północ-południe wynosi prawie 23 km, przepływa Jordan — rzeka, która dała nazwę wschodniemu sąsiadowi Izraela, Jordanii.

Jezioro Tyberiadzkie obrysem przypomina nieco ludzką głowę z twarzą zwróconą na wschód, dużą czupryną na północy — gdzie zbiornik osiąga największą szerokość rzeczne. (ok. 13 km) — i wąską brodą na południu. Powierzchnia jeziora wynosi 165 km2.

Obecna nazwa — Jezioro Tyberiadzkie — dla wielu turystów brzmi dość obco. Kiedy jednak pada określenie „Genezaret”, większość zaczyna je kojarzyć ze znanym z Biblii akwenem. Określany także innymi mianami (Morze Galilejskie, Kinneret) zbiornik odgrywa ważną rolę w niejednym ewangelicznym epizodzie. Współczesna arabska nazwa Jeziora Tyberiadzkiego brzmi: Bahr et Tabarije.

Głębokość Jeziora Tyberiadzkiego nie jest znaczna (do 46 m), ale lustro wody leży 212 m poniżej poziomu morza w systemie Wielkich Rowów Afrykańskich. W odległych epokach geologicznych zbiornik był częścią śródziemnego morza, które sięgało od północnego krańca terytorium obecnego Izraela do terenów rozciągających się około 64 km na południe od Morza Martwego.

Jezioro Tyberiadzkie ma znaczenie gospodarcze głównie ze względu na bogactwo gatunkowe ryb w jego wodach. Na brzegach akwenu żyją licznie: perkozy pelikany, żółwie i raki rzeczne.

Nad jeziorem rabinów

Z zachodniego brzegu jeziora można obserwować znajdujące się po jego przeciwległej stronie Wzgórza Golan.

W Tyberiadzie, największym mieście nad Jeziorem Tyberiadzkim, obradowało niegdyś najwyższe zgromadzenie uczonych rabinackich.

Jezioro Tyberiadzkie znajduje się na północno-wschodnim krańcu Izraela. Usiane wzgórzami okolice akwenu są stosunkowo słabo zaludnione. W przeszłości powstały tu jednak kwitnące miasta, które prowadziły ożywioną wymianę towarową z niemal całym ówcześnie znanym światem. Nad brzegami jeziora krzyżowały się główne szlaki handlowe Bliskiego Wschodu. Nic więc dziwnego, że niektóre z dawnych osad uwieczniono w Biblii. Spośród tych miejscowości do dziś istnieje tylko Tyberiada na zachodnim brzegu zbiornika. Liczące 36 tysięcy mieszkańców miasto to centrum największego izraelskiego regionu rolniczego. Rozbudowana sieć kanałów nawadniających pozwala uprawiać w suchym klimacie banany palmy daktylowe i winorośl.

Tyberiadę założył w I wieku Herod Antypas. Tetrarcha, czyli żydowski król z łaski Rzymu, ochrzcił miasto imieniem cesarza Tyberiusza. Po zniszczeniu przez Rzymian Jerozolimy w 70 r., Tyberiada awansowała do rangi centrum rabinackiego. Zbierał się w niej sanhedryn — główne kolegium uczonych żydowskich. Około 400 r. opracowano tu palestyńską wersję — składającego się z Miszny i Gemary — Talmudu, który do dziś pozostaje świętym pismem judaizmu. Pod panowaniem bizantyńskim i arabskim, lokalna gmina żydowska przeżywała okres rozkwitu. Po XII w zaczęła się jednak rozpraszać.

Dla judaizmu Tyberiada jest miastem o wyjątkowym znaczeniu. Znajduje się w niej bowiem grób Majmonidesa (1135-1204). Ten żydowski filozof zredagował po hebrajsku Misznę Torę („Powtórzenie prawa”) — podstawowe dzieło z zakresu jurystyki żydowskiej. Powstała w latach 1170-1180 księga składa się z 14 tomów, których tekst autor nieustannie poprawiał aż do swej śmierci.